Các loại bệnh gan phổ biến: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Gan là cơ quan phải thực hiện rất nhiều chức năng trong cơ thể liên quan đến chuyển hóa, lưu trữ năng lượng và thải độc ra khỏi máu, bên cạnh đó nó còn giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và dự trữ chúng cho đến khi cơ thể cần. Bất kỳ một tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến cơ quan này, như nhiễm virus viêm gan, ung thư, xơ gan…

Khi mắc các loại bệnh gan sẽ gây tổn thương và dẫn đến suy giảm chức năng nghiêm trọng của bộ phận này. Thực tế, các loại bệnh về gan có rất nhiều loại và mỗi loại sẽ có các biểu hiện của bệnh gan, nguyên nhân và cách điều trị khác nhau.

Tìm hiểu về viêm gan siêu vi

1. Viêm gan siêu vi A

Viêm gan siêu vi A là gì? Viêm gan siêu vi A hay viêm gan A là trong các loại bệnh gan phổ biến và dễ bị lây nhiễm do virus viêm gan A gây ra. Một số người mắc bệnh có thể có các biểu hiện bệnh gan nhẹ kéo dài vài tuần, nhưng cũng có người mắc các vấn đề nghiêm trọng hơn và kéo dài vài tháng.

Bệnh viêm gan siêu vi A khá phổ biến và dễ lây nhiễm

Các triệu chứng của bệnh viêm gan A

Ở một số người, các biểu hiện của bệnh gan này sẽ không xuất hiện. Tuy nhiên, một số khác sẽ có các dấu hiệu sau đây:

• Vàng da và mắt
• Đau bụng
• Nước tiểu sậm màu
• Chán ăn
• Buồn nôn
• Nôn
• Ngứa da
• Phân có màu nhạt
• Đau khớp
• Sốt
• Tiêu chảy
• Mệt mỏi

Những triệu chứng bệnh gan này thường sẽ biến mất sau 2 tháng và xuất hiện lại trong vòng 6 tháng. Bạn có thể là nguồn lây nhiễm virus viêm gan A ngay cả khi khỏe mạnh hoặc khoảng 2 tuần trước khi các dấu hiệu đầu tiên xuất hiện.

Nguyên nhân gây bệnh viêm gan A

Khi virus viêm gan A xâm nhập vào các tế bào gan sẽ gây ra viêm. Tình trạng viêm có thể ảnh hưởng đến cách gan hoạt động và gây ra các biểu hiện bệnh viêm gan A. Con đường lây nhiễm virus phổ biến nhất là khi bạn ăn hoặc uống phải thực phẩm bị ô nhiễm.

Những con đường lây lan chính của virus viêm gan A gồm:

• Ăn phải thực phẩm được chế biến không hợp vệ sinh bởi người nhiễm bệnh, có thể họ không rửa tay sau khi đi vệ sinh hoặc trước khi nấu ăn.
• Uống nước ở nguồn nước ô nhiễm
• Ăn sò, ốc sống ở nguồn nước ô nhiễm
• Tiếp xúc thường xuyên với người viêm gan A

Cách chữa bệnh viêm gan A

Thực tế, không có cách chữa bệnh gan này cụ thể. Cơ thể sẽ tự tiêu diệt virus viêm gan A. Trong hầu hết trường hợp, gan sẽ tự chữa lành trong vòng 6 tháng mà không để lại tổn thương. Việc điều trị viêm gan A chủ yếu tập trung vào việc giúp người bệnh thoải mái và kiểm soát các triệu chứng, gồm:

• Sử dụng thuốc có chứa vitamin B, E và phospholipids giúp giảm các triệu chứng của viêm gan A và tái tạo các tế bào gan bị tổn thương
• Tăng cường nghỉ ngơi
• Tránh uống rượu bia và dùng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ

2. Viêm gan siêu vi B

Viêm gan siêu vi B là gì? Viêm gan siêu vi B hay viêm gan B là tình trạng viêm gan do virus siêu vi B gây ra. Đây là một trong các loại bệnh gan gây nguy hiểm và phổ biên hiện nay. Bệnh có thể gây ra suy giảm chức năng gan, xơ cứng gan và ung thư. Nghiêm trọng hơn, căn bệnh này có thể gây tử vong nếu không được điều trị.

Nếu bệnh chỉ kéo dài từ 1-3 tháng và sau đó tự khỏi thì đây là bệnh gan siêu vi B cấp tính. Tình trạng cấp tính hiếm khi gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Đôi khi, tình trạng viêm gan kéo dài trên 6 tháng ​có thể sẽ tiến triển thành viêm gan B mạn tính.

Các biểu hiện của bệnh gan siêu vi B là gì?

Các dấu hiệu bệnh gan siêu vi B gồm:

• Mệt mỏi
• Đau nhức chung chung
• Thân nhiệt cao
• Cảm giác không khỏe trong người
• Chán ăn
• Tiêu chảy
• Đau bụng
• Vàng da hoặc mắt
• Nước tiểu sậm màu
• Phân có màu nhạt hoặc màu xám

Nhiều triệu chứng trên đây thường bị người bệnh nhầm lẫn với các tình trạng sức khỏe khác, như cảm cúm hoặc viêm dạ dày ruột. Ngoài ra, các dấu hiệu bệnh gan siêu vi B mạn tính thường khá nhẹ, thậm chí một số người không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nếu không điều trị, viêm gan B mạn tính sẽ tiến triển thành xơ cứng gan.

Nguyên nhân gây bệnh gan siêu vi B

Virus viêm gan B lây lan khi bạn tiếp xúc với máu, tinh dịch hoặc các chất dịch khác của người nhiễm bệnh. Cụ thể hơn, virus lây qua các con đường truyền nhiễm sau:

• Mẹ sang con
• Dùng chung kim tiêm hoặc thiết bị y tế với người nhiễm bệnh
• Quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm bệnh
• Dùng chung dụng cụ cá nhân có dính máu của người bệnh

Cách chữa bệnh gan siêu vi B

Để chữa bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh tiêm vacxin và globulin miễn dịch viêm gan B. Protein này tăng cường hệ thống miễn dịch và giúp chống lại nhiễm trùng. Ngoài ra, bạn cũng cần phải nghỉ ngơi, có chế độ ăn uống hợp lý, không uống rượu bia, tham khảo ý kiến của bác sĩ khi sử dụng các loại thuốc điều trị khác. Bạn cũng có thể sử dụng các thuốc có chứa phospholipid, vitamin B và E để giảm các triệu chứng của viêm gan B, đồng thời hỗ trợ tái tạo tế bào gan.

3. Viêm gan siêu vi C

Viêm gan siêu vi C là gì? Viêm gan C là bệnh gan do virus viêm gan C gây ra. Viêm gan C là một trong các loại bệnh gan cấp tính (kéo dài trong vài tuần) hoặc mạn tính (kéo dài suốt đời). Ngoài ra, bệnh gan siêu vi C cũng là nguyên nhân chính gây ung thư gan.

Các dấu hiệu của bệnh gan siêu vi C

Nhiều người mắc viêm gan C không có bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian từ 2 tuần đến 6 tháng sau khi virus đi vào máu, bạn sẽ nhận thấy các dấu hiệu sau:

• Phân có màu đất sét
• Nước tiểu sậm màu
• Sốt
• Mệt mỏi
• Vàng da và mắt
• Đau khớp
• Chán ăn
• Buồn nôn
• Đau dạ dày
• Nôn

Các triệu chứng này thường kéo dài từ 2-12 tuần.

Nguyên nhân gây bệnh gan siêu vi C

Virus viêm gan C là virus lây truyền qua đường máu. Những con đường lây lan chính gồm:

• Dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ y tế với người bệnh
• Truyền máu của người nhiễm bệnh
• Quan hệ tình dục không an toàn
• Truyền từ mẹ sang con (ít phổ biến hơn)

Cách chữa bệnh gan siêu vi C

Trong giai đoạn đầu của bệnh, bác sĩ sẽ không điều trị ngay mà sẽ theo dõi sức khỏe người bệnh. Sau một vài tháng, bệnh nhân sẽ làm xét nghiệm máu để kiểm tra cơ thể đã chống được virus hay chưa chưa.

Nếu virus viêm gan C vẫn còn sau 6 tháng, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị thích hợp.​ Hiện đã có thuốc trị viêm gan C cho thấy hiệu quả tốt trong điều trị. Tuy nhiên, trong thời gian này, bạn cần có những thói quen tốt để hạn chế tổn thương gan và giúp gan mau được phục hồi:

• Chế độ ăn uống lành mạnh
• Thường xuyên tập thể dục
• Cắt giảm hoặc cai rượu bia
• Cai thuốc lá
• Dùng các sản phẩm hỗ trợ gan có chứa phospholipid, vitamin B và E

Gan nhiễm mỡ

1. Bệnh gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng quá nhiều chất béo tích tụ trong gan. Bệnh có thể dẫn đến tổn thương gan, viêm gan và xơ cứng gan. Trong trường hợp nghiêm trọng, xơ cứng gan có thể gây ra suy gan. Bệnh gan nhiễm mỡ được chia thành hai loại: gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu.

Gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến những biến chứng không ngờ

2. Những triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ

Thực tế, hầu hết người bệnh sẽ không có bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, một số người sẽ cảm thấy mệt mỏi và đau ở vùng hạ sườn phải.

3. Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ

Khi cơ thể sản xuất quá nhiều chất béo hoặc không thể chuyển hóa chất béo hiệu quả, chúng sẽ tích tụ ở gan ngày càng nhiều và dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Có rất nhiều yếu tố gây tích tụ chất béo ở gan. Ví dụ đối với những người uống quá nhiều rượu bia có thể gây ra gan nhiễm mỡ do rượu. Đây là giai đoạn đầu của các bệnh lý gan khác liên quan đến rượu bia. Đối với trường các bệnh nhân không uống các chất có cồn, nguyên nhân chính xác nguyên nhân gây ra bệnh.

Tuy nhiên, họ cho rằng một số yếu tố có thể kích hoạt bệnh, chẳng hạn như:

• Béo phì
• Đường huyết cao
• Kháng insulin
• Mức chất béo trong máu cao, đặc biệt là triglyceride

Các nguyên nhân ít phổ biến có thể gồm:

• Mang thai
• Giảm cân nhanh chóng
• Mắc một số loại nhiễm trùng, như viêm gan C
• Tác dụng phụ từ một số thuốc điều trị
• Tiếp xúc với các chất độc hại

Ngoài ra, một số trường hợp yếu tố về Gen cơ thể cũng làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.

4. Các cách điều trị bệnh gan nhiễm mỡ

Biện pháp đầu tiên để giúp trị bệnh gan nhiễm mỡ là giảm cân. Nghe có vẻ bất ngờ, nhưng giảm cân sẽ giúp giảm lượng chất béo, tình trạng viêm và giảm quá trình xơ hóa ở gan. Chỉ cần giảm từ 3% đến 5% trọng lượng cơ thể cũng làm giảm đáng kể lượng mỡ tích tụ tại gan.

Ngoài ra, bạn cũng cần cai rượu bia để tránh làm cho gan tổn thương thêm. Việc ngừng uống rượu có thể phục hồi một số tổn thương gan.

Nếu bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển nặng, gây ra biến chứng, chẳng hạn như xơ gan, có thể bạn sẽ phải làm phẫu thuật ghép gan. Bên cạnh đó, thay đổi lối sống cũng góp phần giúp trị bệnh gan nhiễm mỡ, chẳng hạn như:

• Tập thể dục 30 phút mỗi ngày để tăng cường sức khỏe và giảm cân.
• Điều trị các yếu tố nguy cơ gây gan nhiễm mỡ như các bệnh tim mạch, tiểu đường…
• Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ để tránh làm tổn thương gan. Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm các thuốc bổ gan có chứa phospholipid, các vitamin nhóm B và E.
• Có chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh và hạn chế đồ dầu mỡ.

Xơ gan

1. Bệnh xơ gan là gì?

Xơ gan là giai đoạn cuối của quá trình tạo sẹo ở gan (quá trình xơ hóa), nguyên nhân là do các​ bệnh lý gan kéo dài và tiến triển nặng, như do viêm gan, nghiện rượu… Ở giai đoạn này, các tế bào gan khỏe mạnh bị thay thế bởi có rất nhiều sẹo xuất hiện ở gan khiến cơ quan này không thể hoạt động bình thường được. Theo thời gian, bệnh tiến triển sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.

Xơ gan nguy hiểm hơn bạn nghĩ

2. Các triệu chứng của bệnh xơ gan

Ban đầu, bạn sẽ không nhận thấy các biểu hiện của bệnh gan. Tuy nhiên, theo thời gian, khi tổn thương gan ngày càng nặng hơn, các triệu chứng sau sẽ có thể xuất hiện:

• Mệt mỏi hoặc cảm thấy yếu người
• Chán ăn và sụt cân
• Buồn nôn
• Chảy máu và bầm tím dễ dàng hơn
• Sưng ở chân và chướng bụng
• Mất kinh
• Giảm ham muốn tình dục, ngực phát triển và tinh hoàn co lại ở nam giới
• Nôn ra máu
• Chuột rút cơ nghiêm trọng
• Nước tiểu có màu nâu
• Sốt
• Lá lách to
• Bệnh về xương khiến xương dễ gãy hơn

Ngoài ra, làn da cũng có những thay đổi bất thường sau:

• Vàng da và mắt
• Ngứa dữ dội
• Các mạch máu hiện rõ trên da
• Lòng bàn tay đỏ và móng tay trắng

3. Nguyên nhân gây xơ gan

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tổn thương gan và dẫn đến bệnh xơ gan, chẳng hạn như:

• Nghiện rượu
• Viêm gan siêu vi mãn tính (viêm gan B, C và D)
• Chất béo tích tụ trong gan (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu)
• Sắt tích tụ trong cơ thể (thừa sắt)
• Bệnh xơ nang
• Tích tụ đồng trong gan (bệnh Wilson)
• Teo đường mật
• Thiếu alpha-1 antitrypsin
• Rối loạn chuyển hóa đường di truyền (bệnh galactosemia hoặc bệnh dự trữ glycogen)
• Rối loạn tiêu hóa di truyền (hội chứng Alagille)
• Bệnh gan do hệ miễn dịch gây ra (viêm gan tự miễn)
• Phá hủy đường mật (bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát)
• Đường mật cứng và hình thành sẹo (viêm xơ chai đường mật nguyên phát)
• Nhiễm trùng, chẳng hạn như bệnh giang mai hoặc bệnh brucella
• Thuốc

4. Điều trị bệnh xơ gan

Hiện nay, vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh xơ gan, nhưng bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp giúp kiểm soát bệnh và hạn chế các biến chứng như:

• Điều trị nguyên nhân gây xơ gan
• Ngưng sử dụng rượu bia
• Thay đổi lối sống, tăng cường vận động và giảm cân (nếu đang thừa cân và đặc biệt nếu tình trạng xơ gan là do sự tích tụ mỡ ở gan)
• Tuân thủ điều trị bằng thuốc nếu bạn đang mang virus viêm gan B, C
• Bảo vệ gan để phòng ngừa viêm gan bằng cách sử dụng các thuốc bổ có kết hợp phospholipids và các vitamin B, E

Ung thư gan

1. Bệnh ung thư gan là gì?

Các loại bệnh gan nếu không được chữa trị kịp thời, các tế bào gan bị viêm nhiễm lâu ngày có thể dẫn đến ung thư. Ung thư gan là tình trạng các tế bào gan phát triển quá mức, vượt ngoài tầm kiểm soát. Ung thư gan có thể có thể bắt đầu tại gạn (ung thư gan nguyên phát) hoặc là do tế bào ung thư ở cơ quan khác di căn đến gan (ung thư gan thứ phát).

Ung thư gan giai đoạn đầu rất khó phát hiện triệu chứng lâm sàng

Hầu hết trường hợp, người bệnh sẽ không có bất kỳ triệu chứng nào trong giai đoạn đầu. Về sau, bạn sẽ có các dấu hiệu sau:

• Sụt cân không rõ lý do
• Chán ăn
• Đau bụng dưới
• Buồn nôn và nôn
• Mệt mỏi và yếu người
• Buồn nôn và nôn
• Vàng da hoặc mắt
• Phân nhạt màu

2. Nguyên nhân gây ung thư gan

Ung thư gan xảy ra khi ADN của tế bào gan bị đột biến. Đôi khi, bác sĩ không thể xác định chính xác nguyên nhân gây ung thư gan. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể khiến một người có nguy cơ mắc ung thư như:

• Mắc viêm gan mạn tính do virus viêm gan B, C
• Mắc xơ gan
• Một số bệnh gan di truyền
• Đái tháo đường
• Gan nhiễm mỡ không do rượu
• Nghiện rượu
• Hút thuốc lá
• Béo phì

3. Điều trị ung thư gan

Việc điều trị ung thư gan có thể khá khó khăn vì phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Loại ung thư
• Kích thước khối u
• Vị trí khối u
• Tế bào ung thư đã di căn chưa
• Sức khỏe của người bệnh

Thông thường, các phương pháp điều trị chính gồm phẫu thuật, hóa trị và dùng thuốc.

Các loại bệnh về gan khác

1. Viêm gan tự miễn

Viêm gan tự miễn là tình trạng viêm gan xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể chống lại các tế bào gan. Nguyên nhân chính xác của bệnh vẫn chưa rõ, nhưng các yếu tố di truyền và môi trường có thể góp phần kích hoạt bệnh. Viêm gan tự miễn không được điều trị có thể dẫn đến sẹo ở gan (xơ gan) và cuối cùng là suy gan.

Tuy nhiên, khi được chẩn đoán và điều trị sớm, bệnh thường có thể được kiểm soát bằng các loại thuốc ức chế hệ miễn dịch.

Bệnh lý về gan nguy hiểm khôn lường

Ghép gan có thể là một lựa chọn khác khi viêm gan tự miễn không đáp ứng với điều trị bằng thuốc hoặc trong trường hợp bệnh gan tiến triển.

2. Suy gan

Suy gan xảy ra khi gan không hoạt động đủ tốt để thực hiện các chức năng của nó (như sản xuất mật và loại bỏ các chất độc hại ra khỏi máu). Nguyên nhân gây bệnh suy gan hầu hết là do các tình trạng ở gan gây ra, như viêm gan, xơ gan hoặc gan nhiễm mỡ. Trong vài trường hợp, một số thuốc có thể khiến chức năng gan suy giảm.

Các triệu chứng suy gan bao gồm buồn nôn, chán ăn và có máu trong phân. Bác sĩ sẽ điều trị bệnh bằng cách khuyên người bệnh dùng thuốc, cai rượu và tránh một số loại thực phẩm (thịt đỏ, phô mai và trứng). Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng thuốc bổ có chứa vitamin B, E và phospholipids để giúp gan mau hồi phục.

3. Bệnh gan to là gì?

Thật ra, gan to không phải là bệnh. Đây là tình trạng gan lớn hơn bất thường. Triệu chứng gan to thường liên quan đến một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, như các bệnh gan khác, suy tim sung huyết hoặc ung thư. Gan to thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi nó tiến triển thành những bệnh gan nghiêm trọng hơn.

Các nguyên nhân gây gan to rất đa dạng, gồm:

• Bệnh gan (xơ gan, gan nhiễm mỡ, viêm gan…)
• Ung thư (ung thư gan, ung thư bạch cầu, ung thư hạch bạch huyết)
• Các vấn đề về tim và mạch máu (hội chứng Budd-Chiari, suy tim, viêm màng ngoài tim)

Thông thường, điều trị gan to sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Ngoài ra, bạn cũng nên duy trì lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh để hỗ trợ gan mau bình phục hơn.

4. Gan ứ mật

Gan ứ mật, hay xơ gan ứ mật, là một trong các loại bệnh gan mãn tính trong đó các ống dẫn mật trong gan bị phá hủy từ từ. Mật là dịch được tạo ra trong gan, hỗ trợ tiêu hóa và giúp cơ thể loại bỏ cholesterol, chất độc và các tế bào hồng cầu bị bào mòn. Khi các ống dẫn mật bị tổn thương, mật có thể trào ngược lại trong gan và đôi khi dẫn đến sẹo gan không thể phục hồi (xơ gan).

Bệnh gan mật được coi là một bệnh tự miễn, nghĩa là hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm các tế bào và mô khỏe mạnh. Các nhà nghiên cứu cho rằng sự kết hợp của các yếu tố di truyền và môi trường gây ra bệnh. Bệnh gan mật thường phát triển chậm và hầu như không có triệu chứng rõ ràng. Thuốc có thể làm chậm quá trình tổn thương gan, đặc biệt nếu bắt đầu điều trị sớm.

Hầu hết các bệnh về gan có thể được kiểm soát nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng. Để hỗ trợ và bảo vệ gan luôn khỏe mạnh, bạn nên có chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh. Song, nhiều chế độ ăn sẽ không cung cấp đủ chất cho gan, do đó bạn có thể sử dụng thêm thuốc bổ gan có chứa phospolipids và vitamin B, E.

Các chất này đã được chứng minh có tác dụng bảo vệ và hỗ trợ gan luôn khỏe mạnh, giúp quá trình hồi phục gan nhanh hơn.

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh

Chủ để: xơ gan có chữa được không, viêm gan a là gì, cách điều trị bệnh xơ gan, biểu hiện suy gan, nguyên nhân chán ăn, bệnh gan có chữa được không, bệnh gan và cách điều trị, viêm gan a, bệnh gan biểu hiện như thế nào